Zorg en welzijn

Prikaccidenten

In de praktijkruimtes Zorg kunnen zich prikaccidenten voordoen die tot infecties zouden kunnen leiden.

Normen en wetgeving

• In een RI&E moet speciale aandacht worden besteed aan de risico’s voor blootstelling aan biologische agentia in de praktijkruimtes Zorg. 
• Conform Arbobesluit art 4.97, tweede lid stelt de hbo-instelling ontsmettings- en desinfectieprocedures op voor de praktijkruimtes Zorg waar gewerkt wordt met injectienaalden of waar op een andere manier blootstelling aan biologische agentia mogelijk is, evenals procedures voor de veilige omgang met biologische agentia en voor verwijdering van besmet afvalmateriaal.
• Zie voor de algemene wetgeving rond biologische agentia: Normen en wetgeving.

Maatregelen

• Als studenten bloedglucose op elkaar prikken wordt gebruik gemaakt van een lancet dat eenmaal te gebruiken is en direct intrekt in de huls. Een prikaccident hiermee is praktisch onmogelijk.

• Als studenten oefenen injecteren op fantomen (oefenpoppen) gebruiken zij naalden met een ingebouwde beveiliging: veiligheidsnaalden.

• Naalden worden na gebruik direct op de voorgeschreven wijze in officiële naaldcontainer gedaan.

• Er zijn voldoende naaldcontainers aanwezig, zo dicht mogelijk bij de plaats van handelen, bij voorkeur op maximaal één armlengte afstand.

• Naaldcontainers worden niet te vol gedaan (tot aan de aanduiding op de naaldcontainer).

• Mocht er onverhoopt toch een prikaccident voorkomen dan wordt de Landelijke richtlijn prikaccidenten van het RIVM gevolgd.

• Neem die Landelijke richtlijn prikaccidenten van het RIVM protocol op als onderdeel van de lesstof voor studenten.

• Bij het injecteren wordt gebruik gemaakt van nitrilrubberen handschoenen. Zodra een handschoen besmet is geraakt bv met bloed of wondvocht wordt deze uitgedaan en vervangen.

• Handschoenen worden uitgedaan volgens de ‘pluk en schuifmethode’ en daarna meteen in een afvalbak gedaan. Klik hier voor een korte video over het veilig uitrekken van handschoenen. De kern uit deze methode:
  • Pak met de vingers de buitenkant van de eerste handschoen, ter hoogte van de binnenzijde van de pols.
  • Trek de handschoen uit en houdt die vast in de pal van de hand.
    - Schuif met twee schone vingers onder de tweede handschoen.
  • Trek de 2^e handschoen uit en draai die binnenstebuiten over de prop van de eerste handschoenen.
  • Gooi de handschoenen meteen weg.
  • Na het uittrekken van de handschoenen, de handen en polsen meteen desinfecteren.

•      De volgende hygiënische beschermingsmaatregelen worden genomen:
• Op plaatsen waar gevaar bestaat voor blootstelling aan biologische agentia wordt niet gedronken of gegeten. Tijdens het dragen van handschoenen en voordat de handen zijn ontsmet wordt contact van handen met mond, neus en ogen vermeden.
• Werkkleding wordt ter beschikking gesteld en bij de werkzaamheden gedragen.
• Werkkleding en persoonlijke beschermingsmiddelen die besmet (kunnen) zijn met biologische agentia worden bij het verlaten van de werkplek/praktijkruimte uitgetrokken en op een andere plaats opgeborgen dan de overige kleding.
• Er zijn doelmatige sanitaire voorzieningen beschikbaar met inbegrip van, voor zover noodzakelijk, douches, oogdouches en desinfectiemiddelen voor de huid.
• Bij eventueel gemorst bloed, deze opnemen met wegwerpdoeken, reinigen met allesreiniger en desinfecteren. Draag hierbij handschoenen. NB Zie in verband met risico’s van de kankerverwekkende stof alcohol deinformatie over alternatieve desinfectiemiddelen bij de praktijkruimte Chemie en Laboratoria

• De hbo-instelling biedt studenten die stage lopen in een ziekenhuis of andere zorginstelling en daar besmet kunnen worden met Hepatitis-B (door bloed-bloed contact) kosteloos een Hepatitis-B vaccinatie aan, tenzij er met de stageverlenende organisatie andere afspraken zijn gemaakt.
  Zie daarvoor ook de landelijke Subsidieregeling vaccinatie stageplaatsen zorg.

• Er wordt doeltreffende voorlichting en onderricht gegeven aan medewerkers en studenten waarvan uit de RI&E blijkt dat ze een kans op blootstelling lopen aan biologische agentia uit de 2^e categorie. Er kan daarbij niet volstaan worden met het plaatsen van de informatie op intranet of het verstrekken van andere schriftelijke informatie. Er zijn daarnaast ook mondelinge besprekingen nodig, bv in docententeams en in het lesprogramma. Hierbij wordt tenminste aandacht besteed aan:
• De mogelijke gevaren voor de gezondheid bij blootstelling aan biologische agentia;
• De te treffen voorzorgsmaatregelen om blootstelling te voorkomen;
• De te nemen maatregelen als zich een prikaccident voordoet;
• De geldende hygiënevoorschriften;
• Het verstrekken en gebruiken van werkkleding en persoonlijke beschermingsmiddelen.