Machineveiligheid en arbeidsmiddelen algemeen
Machines behoren tot de arbeidsmiddelen. Arbeidsmiddelen zijn alle machines, apparaten, gereedschappen en installaties die in het werk gebruikt worden.
Risico’s
Werken met machines kan gevaarlijk zijn. De gebruiker kan bijvoorbeeld:
- zich snijden
- geraakt worden door bewegende onderdelen
- bekneld raken of geplet worden
- te maken krijgen met wegvliegende deeltjes of ontsnappende gassen, stoffen of dampen
- in gevaar komen doordat een onjuist opgestelde machine gaat kantelen.
De uiteenlopende arbeidsrisico’s hangen samen met de (soort) machine. De werkgever moet zich er vooraf van bewust zijn welke mogelijke risico’s verbonden zijn aan de machines die hij aan zijn werknemers en studenten ter beschikking stelt.
Europese richtlijn
Voor machines die op de werkplek worden gebruikt, geldt de Europese Richtlijn Arbeidsmiddelen, die is opgenomen in het Arbobesluit. Daarin staat dat machines geen gevaar mogen opleveren voor de werknemers/gebruikers. Daarom moeten werkgevers alle machines periodiek laten onderhouden en keuren.
Warenwetbesluit
Alle machines die na 31 december 1994 op de markt zijn gebracht, moeten voldoen aan de Europese Machinerichtlijn en het Warenwetbesluit machines. Volgens het Warenwetbesluit machines:
- mogen machines bij normaal gebruik geen gevaar opleveren voor de veiligheid of gezondheid van de mensen in hun omgeving
- moeten de machines juist zijn geïnstalleerd en onderhouden
- moeten machines van na 1-1-1995 voorzien zijn van een CE-markering
- moeten ze geleverd worden met een gebruikshandleiding en een Conformiteitsverklaring.
Algemene maatregelen
Hieronder volgen enkele algemene te nemen maatregelen op het gebied van machineveiligheid.
- Maatregel 1: CE-markering, richtlijn Arbeidsmiddelen
- Maatregel 2: Aanschaf en onderhoud
- Maatregel 3: Registratiesysteem en deskundigheden
- Maatregel 4: Opstelling en gebruik
Meer specifieke normen en maatregelen zijn uitgewerkt voor:
Bijlages:
- Bijlage 1. Checklist machineveiligheid
- Bijlage 2. Checklist documentatie machines
- Bijlage 3. Machine-instructiekaarten
- Bijlage 4. De arbeidshygiënische strategie
Machineveiligheid in Praktijkruimtes
Algemeen
Hogescholen nemen in het onderwijsprogramma voor studenten een bespreking van het practicumreglement op en wel voordat praktijklessen met mogelijke risico’s plaatsvinden. De vakdocent gaat na of de student het practicumreglement heeft ontvangen en begrepen. Informatie over de inhoud van een dergelijk document is te vinden in het hbo-document Bouwstenen voor het opstellen van een practicumreglement voor studenten.