Het is een praktisch, toegankelijk hulpmiddel met onder andere:
- een beschrijving per thema (met inhoudelijke informatie en voorschriften)
- praktijkvoorbeelden
- middelen
- wetgeving
- tips & links
In de arbocatalogus leggen de vertegenwoordigende organisaties van werkgevers en werknemers op sectorniveau vast welke maatregelen werkgevers minimaal moeten nemen om aan de doelvoorschriften in de Arbowet te voldoen. De Nederlandse Arbeidsinspectie gebruikt de arbocatalogus als referentiekader bij haar inspecties in de sector.
Werkgevers mogen afwijken van voorschriften in de arbocatalogus als zij kunnen uitleggen dat hun alternatieve maatregelen tot minimaal hetzelfde beschermingsniveau leiden. Dat leggen zij schriftelijk vast. Werkgevers spreken met de MR af op welke manier de afstemming met de MR over afwijkende maatregelen en de verantwoording daarbij, praktisch wordt vormgegeven.
Verder wordt het bijzonder op prijs gesteld als u alternatieve maatregelen meldt bij Zestor, zodat ze eventueel kunnen worden opgenomen in de arbocatalogus.
Wettelijke basis
Begin 2012 vervielen de arbobeleidsregels. Hierdoor hebben sociale partners meer verantwoordelijkheid gekregen, wat maatwerk mogelijk maakt. In het hoger onderwijs hebben werkgevers en werknemers de afgelopen jaren afspraken gemaakt over de manier waarop ze kunnen voldoen aan de normen uit de Arbowet. Door zelf een arbocatalogus voor de hogescholen in te richten, hebben werkgevers en werknemers meer invloed op het handhavingsbeleid van de Nederlandse Arbeidsinspectie. De eigen Arbocatalogus hbo is daarmee de handhavingsnorm geworden en komt daarmee in plaats van de vervallen beleidsregels, uitgegeven door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de 'branchebrochures'.
Uit de NTA 8050, Leidraad voor de totstandkoming van arbocatalogi, NEN 2007:
"De werkgever is de primair verantwoordelijke voor goede arbeidsomstandigheden. De Arbowet verplicht hem om een arbobeleid te voeren. Dit beleid moet gericht zijn op het realiseren van zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden. De uitvoering van dit beleid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de werkgever en de werknemers. De wetgever schrijft de doelen voor waaraan het beleid dient te voldoen. De concrete invulling van die doelen gebeurt op individueel ondernemingsniveau of op branche/sectorniveau. Sociale partners kunnen deze invulling vaststellen. Zij kunnen dat doen in de vorm van een Arbocatalogus. De Arbocatalogus is een beschrijving van door sociale partners erkende middelen en maatregelen waaruit een keuze kan worden gemaakt om aan de gestelde doelen te voldoen. De Arbocatalogus wordt niet in de wet genoemd en heeft daarom geen formele (wettelijke) status. Niettemin speelt de Arbocatalogus bij inspectie door de Arbeidsinspectie een belangrijke rol. De Nederlandse Arbeidsinspectie toetst de Arbocatalogus marginaal en hanteert deze vervolgens als referentiekader bij inspecties."